Cultuur? 'Doe maar iets korter' - Kapsalon Theater

Niemand zit te wachten op cultuur. Dat zit nu eenmaal niet in onze cultuur. ‘Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg’ is de dooddoener waarmee uitbundig zingen, vervreemdende kostuums en verwarrende penseelstreken slechts bij een klein publiek op waardering kunnen rekenen. En dat heeft de culturele sector vooral aan zichzelf te danken.

Vandaag is Kapsalon Theater het zoveelste beschaafde initiatief van een sector die al veel langer op de culture IC ligt dan de pandemie duurt. Zo’n 10 jaar geleden was er een mars, in het holst van de nacht, om de noodklok te luiden. De Mars der Beschaving heette die. En beschaafd was het. Niemand had er last van, van die protesterende cultuurminners. Nederland sliep lekker door. De schreeuw om cultuur die erop volgde eindigde eveneens in een oorverdovende stilte.

En nu burgemeesters ineens coronamaatregelen willen handhaven, dreigt de culturele sector met Kapsalon Theater binnen een poep en een scheet geknipt en geschoren te worden. Binnen de kortste keren staan ze weer in de kou.

Als de coronacijfers in dezelfde trend doorzetten, dan gaat over twee weken alles open en zakken de kunstliefhebbers zelfgenoegzaam achterover. ‘Dat hebben we toch mooi voor elkaar gekregen met onze actie’ zullen ze zeggen.

Maar nee, ze boksen niks voor elkaar. Ze slaan geen deuk in een pakje boter. Met je ‘op-een-doordeweekse-dag-tijdens-kantoortijden-gaan-we-eens-lekker-actievoeren’-actie. De parttimende sector zal misschien een vrije woensdagmiddag harder ploeteren. En de artiesten die al 2 jaar thuis zitten hadden het eindelijk weer eens een paar dagen druk met praatprogramma’s bezoeken.

De sector relt niet, blijft beschaafd. Biedt geen troost in deze donkere tijd, maar klaagt. Zuchtend en steunend kloppen ze aan bij subsidieloketten en houden hun mond om de volgende subsidieronde geen klappen te krijgen. Tijdens een protest vorig jaar bedankten ze nota bene uitgebreid ‘de gemeente’ voor de medewerking bij het organiseren van het protest. Diezelfde gemeente die nu gaat handhaven.

De culturele sector blijft beschaafd. ‘We verlagen ons niet’ is de gedachte. ‘We zijn kunstenaars’, geen entertainers. Dat is namelijk klein vermaak en wij maken grote kunst met de grote K.

Het gros van de Nederlanders krijgt nauwelijks iets mee van de pijn die wordt geleden, juist vanwege die grootheidswaan van de sector die enkel een beschaafd debat voert met politici. En daarover de mond houdt als het op tv de rol van Calimero speelt.

Verscholen achter cijfers, berekeningen en mooie woorden over hoe de culturele sector bijdraagt aan de economie, ziet niemand dat de échte kunstenaars creperen van de pijn. Ze werkten mee aan Testen voor toegang waarvan de resultaten in een grote doofpot verdwenen omdat het de politiek zo uitkwam.

Beter ontketenen ze een revolutie bij het publiek voor wie ze zeggen onmisbaar te zijn. Zetten ze hun pijn om in iets hartverscheurends. Iets dat de hele wereld zou moeten zien. Laten ze het publiek ervaren hoe het voelt om te creperen op de bovenste trede van de Maslow-piramide.

Ik geloof heilig dat mensen bereid zijn grof geld neer te tellen voor iets dat verwondert, raakt en verbaast. Een groots en meeslepende actie van uitmuntende kwaliteit. Maar niet voor een doodgesubsieerde knipbeurt van 2 tientjes op een doordeweekse woensdag. Dan ga zelfs ik nog liever naar de kapper.